W roku 2013 wprowadzono nowe przepisy dotyczące kategorii prawa jazdy w Polsce, wprowadzając kategorie AM i A2. Aktualnie istnieją cztery główne kategorie w grupie kategorii motocyklowej: kat. A, kat. A2, kat. A1 i kat. AM. W tym artykule omówimy, czym te kategorie różnią się między sobą, jakie uprawnienia dają oraz kto może ubiegać się o każdą z tych kategorii. Dowiesz się także, jakie kroki trzeba podjąć, aby zdobyć prawo jazdy dla danej kategorii.

Kategorie prawa jazdy A, A1, A2 i AM – różnice:

W roku 2013 nowe przepisy wprowadziły dwie nowe kategorie prawa jazdy: AM i A2. Kategoria AM zastąpiła wcześniejszą kartę motorowerową, podczas gdy kategoria A2 umożliwia prowadzenie motocykli o maksymalnej mocy 35 kW, przy stosunku mocy do masy własnej wynoszącym maksymalnie 0,2 kW/kg. Posiadanie prawa jazdy kategorii A2 uprawnia także do prowadzenia motocykli trójkołowych o mocy do 15 kW, pojazdów z kategorii AM oraz pojazdów z przyczepą na terytorium Polski.

Kategoria A2 można uznać za kategorię pośrednią między A1 a A. Co to oznacza? W dalszej części artykułu omówimy dokładnie, jakie uprawnienia są związane z każdą kategorią i jakie wymagania wiekowe muszą być spełnione, aby uzyskać prawo jazdy dla danej kategorii.

Wiek wymagany dla poszczególnych kategorii:

Kategorie A, A1, A2 i AM różnią się nie tylko pod względem uprawnień, ale także wieku wymaganego od kandydatów na kierowców. Oto minimalny wiek, który trzeba osiągnąć, aby uzyskać prawo jazdy dla poszczególnych kategorii:

• Prawo jazdy kategorii AM: Osoba ubiegająca się o kategorię AM musi mieć ukończone 14 lat. Wniosek o wydanie prawa jazdy w tym przypadku wymaga także zgody rodziców.
• Prawo jazdy kategorii A1: Osoba chcąca uzyskać prawo jazdy kategorii A1 musi być co najmniej 16-letnia i również potrzebuje zgody rodziców na złożenie wniosku.
• Prawo jazdy kategorii A2: Kategoria A2 dostępna jest tylko dla osób pełnoletnich, czyli tych, które ukończyły 18 lat.
• Prawo jazdy kategorii A: Wymagany wiek dla kategorii A zależy od posiadanych wcześniej uprawnień. Jeśli osoba ma już kategorię A2 od co najmniej 2 lat, może ubiegać się o rozszerzenie uprawnień do kategorii A po osiągnięciu 20 lat. Jeśli nie posiada kategorii A2, minimalny wiek to 24 lata.

Warto zauważyć, że można zapisać się na kurs i egzamin wcześniej niż minimalny wiek określony powyżej. Jednak uzyskanie konkretnej kategorii prawa jazdy jest uzależnione od osiągnięcia odpowiedniego wieku, co ma znaczenie w procesie wydania dokumentu.

Jakie uprawnienia daje prawo jazdy kategorii AM?

Prawo jazdy kategorii AM uprawnia do kierowania motorowerem, czterokołowcem lekkim (np. quadem) oraz zespołem pojazdów obejmującym te pojazdy z przyczepą (uprawnienie obowiązuje jedynie na terenie Polski). Prawo jazdy kategorii AM zastąpiło dotychczasową kartę motorowerową. Jeśli ktoś posiadał kartę motorowerową przed zmianą przepisów, może ją wymienić na prawo jazdy kategorii AM, składając stosowny wniosek w urzędzie. Ważne jest, że posiadając prawo jazdy jakiejkolwiek wyższej kategorii, nie ma potrzeby wymiany karty motorowerowej ani uzyskiwania kategorii AM, ponieważ prawo jazdy kategorii A lub B pozwala również na kierowanie motorowerem i czterokołowcem lekkim (a także zespołem tych pojazdów – tylko w Polsce).

Prawo jazdy kategorii AM jest dostępne w najmłodszym wieku, gdyż można je uzyskać już od 14 lat. Na kurs prawa jazdy można zapisać się 3 miesiące przed wymaganym wiekiem.

Jakie uprawnienia daje prawo jazdy kategorii A1?

Prawo jazdy kategorii A1 pozwala na kierowanie pojazdami, takimi jak motocykle o pojemności skokowej silnika do 125 cm3 i maksymalnej mocy 11 kW, a także motocyklami trójkołowymi o mocy do 15 kW. Obejmuje również pojazdy z kategorii AM oraz zespoły pojazdów, które łączą wymienione pojazdy za pomocą przyczepy (uprawnienie to obowiązuje jedynie na terenie Polski). Aby uzyskać to prawo jazdy, kandydat musi mieć ukończone 16 lat. Na kurs prawa jazdy można zapisać się 3 miesiące przed wymaganym wiekiem.

Jakie uprawnienia daje prawo jazdy kategorii A2?

Prawo jazdy kategorii A2 pozwala na kierowanie pojazdami, takimi jak motocykle o maksymalnej mocy 35 kW, trójkołowcami o mocy do 15 kW, pojazdami z kategorii AM oraz zespołami tych pojazdów połączonymi przyczepą (tylko na terenie Polski). Osoby mogące ubiegać się o prawo jazdy kategorii A2 muszą mieć ukończone 18 lat. Na kurs prawa jazdy można zapisać się 3 miesiące przed wymaganym wiekiem.

Jakie uprawnienia daje prawo jazdy kategorii A?

Kategoria A uprawnia do prowadzenia każdego rodzaju motocykli, obejmuje również prawo do prowadzenia pojazdów z kategorii AM. Dodatkowo, obejmuje prowadzenie zespołu wymienionych pojazdów połączonych przyczepą, ale tylko na terytorium Polski. Osoby mogące ubiegać się o prawo jazdy kategorii A muszą mieć ukończone 24 lata. Wyjątkiem są osoby, które ukończyły 20 lat i od co najmniej 2 lat posiadają prawo jazdy kategorii A2 – takie osoby również mogą uzyskać kategorię A. Na kurs prawa jazdy można zapisać się 3 miesiące przed wymaganym wiekiem.

Jak uzyskać prawo jazdy kategorii A, A1, A2, AM?

Każda osoba ubiegająca się o prawo jazdy w Polsce musi najpierw uzyskać Profil Kandydata na Kierowcę (PKK). Aby to zrobić, należy złożyć wniosek o wydanie prawa jazdy w odpowiednim urzędzie, dołączając do niego zdjęcie, orzeczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do kierowania pojazdem oraz, w przypadku osób niepełnoletnich, zgodę rodziców.

Po uzyskaniu PKK, można zapisywać się do szkoły jazdy np w Radzionkowie i rozpocząć proces szkolenia. Warto wiedzieć, że można zdać egzamin teoretyczny państwowy wcześniej niż minimalny wiek na daną kategorię, ale samo uzyskanie prawa jazdy jest uzależnione od osiągnięcia wymaganego wieku. Do egzaminu państwowego na prawo jazdy możesz przystąpić na miesiąc przed wymaganym wiekiem.

Proces uzyskiwania prawa jazdy:

1. Składasz wniosek o wydanie prawa jazdy w urzędzie.
2. Przedkładasz w urzędzie: 1 x zdjęcie 3,5×4,5, dowód osobisty/paszport, zgodę opiekuna prawnego jeżeli jesteś osobą nieletnia, badania lekarskie które możesz wykonać w pobliskiej placówce medycyny pracy – koszt około 200zł.
3. Uzyskujesz PKK na daną kategorię prawa jazdy.
4. Zapisujesz się do wybranej szkoły jazdy.
5. Odbywasz kurs w szkole nauki jazdy.
6. Zdajesz egzamin wewnętrzny: teoretyczny i praktyczny – zgodny z kryteriami egzaminu państwowego.
7. Zapisujesz się na egzamin państwowy.
8. Zdajesz egzamin państwowy: teoretyczny – 50zł i praktyczny – 200zł.
9. Po pozytywnym zakończeniu egzaminu państwowego, wnosisz opłatę za wydanie prawa jazdy w wysokości 100,50 zł (przelew na konto urzędu).
10. Prawo jazdy jest gotowe do odbioru w urzędzie po 9 dniach od wpłaty opłaty – chyba że we wniosku wskazałeś doręczenie pocztą jako sposób odbioru dokumentu.

Warto pamiętać, że można również samodzielnie przygotować się do egzaminu teoretycznego państwowego i zdać go po uzyskaniu PKK, jeszcze przed rozpoczęciem kursu z części praktycznej. Dodatkowo, osoby poszerzające swoje uprawnienia nie muszą w niektórych przypadkach zdawać egzaminu teoretycznego. Zgodnie z przepisami, osoby starające się o prawo jazdy kategorii A i posiadające już kategorię A1 lub A2 (lub potwierdzenie pozytywnego wyniku na te kategorie) nie muszą ponownie zdawać części teoretycznej egzaminu państwowego.

Podsumowanie:

• Prawo jazdy kategorii AM umożliwia prowadzenie motorowerów, czterokołowców lekkich oraz zespołów tych pojazdów na terenie Polski i jest dostępne już od 14 roku życia.
• Prawo jazdy kategorii A1 pozwala na kierowanie pojazdami z kategorii AM, motocyklami o pojemności silnika do 125 cm3 i mocy do 11 kW, motocyklami trójkołowymi o mocy do 15 kW oraz zespołami tych pojazdów na terenie Polski. Można je uzyskać od 16 lat.
• Prawo jazdy kategorii A2 umożliwia kierowanie pojazdami z kategorii AM, motocyklami trójkołowymi o mocy do 15 kW, motocyklami o mocy do 35 kW i stosunku mocy do masy własnej 0,2 kW/kg oraz zespołami tych pojazdów na terenie Polski. Dostępne jest od 18 roku życia.
• Prawo jazdy kategorii A uprawnia do kierowania każdym rodzajem motocykli i pojazdami z kategorii AM oraz prowadzenia zespołów tych pojazdów połączonych przyczepą, ale tylko na terytorium Polski. Osoby mogące ubiegać się o prawo jazdy kategorii A muszą mieć ukończone 24 lata, chyba że posiadają już kategorię A2 od co najmniej 2 lat, wtedy można je uzyskać od 20 roku życia.